«Καταπέλτης» για την Ελλάδα και την ελληνική Δικαιοσύνη είναι η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του έτους 2020.
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει σαφή κίνδυνο δημιουργίας νέων συσσωρευμένων υποθέσεων, προειδοποιεί η Κομισιόν. Εντοπίζει, ωστόσο, πως την τελευταία περίοδο έχουν γίνει κάποια θετικά βήματα στην κατεύθυνση αντιμετώπισης των δυσλειτουργιών.
Στην έκθεση διαπιστώνεται ότι «το επίπεδο της εκλαμβανόμενης ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης είναι μέτριο», ενώ σύμφωνα με το ίδιο πόρισμα: «Το 53% του ευρέος κοινού θεωρεί ότι η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης είναι αρκετά καλή και πολύ καλή, ποσοστό που τα τελευταία χρόνια βαίνει μειούμενο». Έκθεση Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2020 για την ελληνική Δικαιοσύνη
Προβληματισμό εκφράζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και για τον τρόπο επιλογής των ηγεσιών των Ανωτάτων Δικαστηρίων από το υπουργικό συμβούλιο. «Έχει ασκήσει κριτική η ομάδα χωρών κατά της διαφθοράς (GRECO) του Συμβουλίου της Ευρώπης, αλλά μέχρι σήμερα η Ελλάδα δεν έχει τροποποιήσει το σχετικό πλαίσιο, καθώς ο τρόπος διορισμού στις εν λόγω θέσεις δικαστικών λειτουργών προβλέπεται στο Σύνταγμα, τυχόν αλλαγή του θα απαιτούσε συνταγματική αναθεώρηση» αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Ταυτόχρονα, διαπιστώνονται και καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης στη χώρα μας, με την Ευρωπαϊκή Έκθεση να επισημαίνει ότι «το σύστημα απονομής δικαιοσύνης της Ελλάδας εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις όσον αφορά τη συνολική του αποδοτικότητα» γεγονός που δείχνει ότι «η Ελλάδα αντιμετωπίζει σαφή κίνδυνο δημιουργίας νέων συσσωρευμένων υποθέσεων».
Αυξάνονται οι καθυστερήσεις
Με εκτενή αναφορά σε στατιστικά στοιχεία της διετίας 2017 και 2018 σχετικά με το χρόνο εκδίκασης υποθέσεων, η έκθεση αναφέρει:
«Οι στατιστικές για τη δικαιοσύνη δείχνουν ότι, ιδίως, το σύστημα των πολιτικών δικαστηρίων εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις όσον αφορά την αποδοτικότητά του, καθώς ο χρόνος που απαιτείται για την εκδίκαση των αστικών και των εμπορικών υποθέσεων αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας σε πρώτο βαθμό αυξήθηκε εκ νέου (559 ημέρες το 2018 σε σύγκριση με 479 ημέρες το 2017).
Επιπλέον, η παραγωγικότητα των πρωτοβάθμιων δικαστηρίων μειώνεται όσον αφορά το ποσοστό διεκπεραίωσης των αστικών και εμπορικών υποθέσεων αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας (86,3 % το 2018 σε σύγκριση με 96,0 % το 2017), γεγονός που σημαίνει ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει σαφή κίνδυνο δημιουργίας νέων συσσωρευμένων υποθέσεων. Τα ενδιαφερόμενα μέρη προσδιόρισαν μια σειρά από διαδικαστικές προκλήσεις, στην αντιμετώπιση των οποίων αποσκοπούσε ο μεταρρυθμισμένος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας, αλλά οι οποίες εξακολουθούν να υφίστανται μέχρι σήμερα. Για παράδειγμα, οι προκλήσεις αυτές αφορούν τη διάρκεια των αστικών και εμπορικών υποθέσεων αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας ή των διαδικασιών εκτέλεσης. Εκπονείται έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και έχουν ήδη διατυπωθεί ορισμένες συστάσεις.
Τα ενδιαφερόμενα μέρη ανέφεραν ότι η ποινική δικαιοσύνη αντιμετωπίζει επίσης παρόμοια προβλήματα και εκτεταμένες καθυστερήσεις στην διεκπεραίωση των υποθέσεων. Έκθεση Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2020 για την ελληνική Δικαιοσύνη
Ο κλάδος των διοικητικών δικαστηρίων εξακολουθεί να βελτιώνει τις επιδόσεις του, διατηρώντας υψηλό ποσοστό επίλυσης (163,5 % το 2018), μειώνοντας τον χρόνο που απαιτείται για την επίλυση των διοικητικών διαφορών σε πρώτο βαθμό και περιορίζοντας τις υφιστάμενες συσσωρευμένες υποθέσεις με την επίλυση υψηλότερου αριθμού υποθέσεων σε σχέση με τον αριθμό των εισερχόμενων υποθέσεων.
Ωστόσο, τόσο ο χρόνος που απαιτείται για την επίλυση των διοικητικών υποθέσεων σε πρώτο βαθμό (601 ημέρες το 2018) όσο και ο αριθμός των εκκρεμών υποθέσεων παραμένουν συγκριτικά υψηλοί».
Το αδίκημα της δωροδοκίας
Σχετικά με το αδίκημα της δωροδοκίας η έκθεση αναφέρει:
«Πραγματοποιήθηκε πρόσφατη αναθεώρηση της ποινικής νομοθεσίας και σχεδιάζονται ορισμένες περαιτέρω τροποποιήσεις. Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα προέβη σε σειρά ενεργειών για την αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου της για την καταπολέμηση της διαφθοράς, την ποινικοποίηση πράξεων διαφθοράς και την επιβολή αναλογικών και αποτρεπτικών κυρώσεων. Έκθεση Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2020 για την ελληνική Δικαιοσύνη
Τον Νοέμβριο του 2019 καταργήθηκαν τροποποιήσεις που ψηφίστηκαν τον Ιούνιο του 2019, με τις οποίες το αδίκημα της ενεργητικής δωροδοκίας είχε υποβαθμιστεί σε πλημμέλημα και είχαν μειωθεί οι σχετικές κυρώσεις. Η κατάργηση αυτή ήρθε σε συνέχεια ανησυχιών που εκφράστηκαν από την ομάδα χωρών κατά της διαφθοράς (GRECO) και τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), που εξέδωσαν επίσης σειρά σχετικών συστάσεων.
Ωστόσο, λόγω της αρχής της lex mitior που εφαρμόζεται στο ελληνικό ποινικό δίκαιο, ορισμένες εκκρεμείς υποθέσεις θα επηρεαστούν λόγω της σύντμησης του χρόνου παραγραφής ή λόγω των ηπιότερων ποινών».
Σε άλλο σημείο η έκθεση αναφέρει: «Όσον αφορά τους πόρους, οι γενικές δαπάνες της κυβέρνησης για το σύστημα απονομής δικαιοσύνης φαίνεται ότι καλύπτουν σχεδόν αποκλειστικά τους μισθούς και τα ημερομίσθια».
Ειδική μνεία γίνεται στην έκθεση στα ΜΜΕ, τους δημοσιογράφους, αλλά και την ΕΣΗΕΑ και τις άλλες δημοσιογραφικές Ενώσεις
«Οι δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν προκλήσεις όσον αφορά τις συνθήκες εργασίας και την ασφάλειά τους. Οι συνθήκες εργασίας παραμένουν προβληματικές και οι δημοσιογράφοι εξακολουθούν να υφίστανται επιθέσεις και απειλές κατά της σωματικής τους ακεραιότητας. Στο πρόσφατο παρελθόν αναφέρθηκαν αρκετές επιθέσεις κατά δημοσιογράφων. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελευθερίας του Τύπου και των Μέσων Ενημέρωσης επισημαίνει ότι, με λίγες εξαιρέσεις, η κύρια απειλή για την ασφάλεια των δημοσιογράφων στην Ελλάδα προέρχεται από ακροδεξιούς εξτρεμιστές. Το 2019 και το 2020, η πλατφόρμα του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προώθηση της προστασίας της δημοσιογραφίας και της ασφάλειας των δημοσιογράφων και η πλατφόρμα Mapping Media Freedom δημοσίευσαν εννέα προειδοποιήσεις που συνδέονται με εκστρατείες δυσφήμισης κατά δημοσιογράφων, με επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων που κάλυπταν μεταναστευτικά και προσφυγικά θέματα και με την κρατική χρηματοδότηση προς μέσα μαζικής επικοινωνίας στο πλαίσιο της COVID-19.
Οι συνδικαλιστικές ενώσεις των δημοσιογράφων στην Ελλάδα παρέχουν νομική συνδρομή, περιορισμένη χρηματοδοτική στήριξη και κατάρτιση για τους δημοσιογράφους».
Έκθεση Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2020 για την ελληνική Δικαιοσύνη
Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφέρεται και σε ορισμένα θετικά σημεία της Δικαιοσύνης, αλλά και σε εκκρεμότητες ετών (για να δείτε ή κατεβάσετε όλη την Έκθεση κάντε κλικ εδώ).
Αναλυτικά:
Ολόκληρη η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελληνική Δικαιοσύνη – Οι παθογένειες, η μέτρια αξιοπιστία και η ψήφος εμπιστοσύνης για τις ψηφιακές μεταρρυθμίσεις
Οι ρυθμοί απονομής της Δικαιοσύνης (601 ημέρες το 2018 στα Διοικητικά) όσο και ο αριθμός των εκκρεμών υποθέσεων και άλλες “βραδύτητες” συγκροτούν ένα προβληματικό κεφάλαιο αποδοτικότητας – “Θετική για τις μεταρρυθμίσεις που υλοποιούμε” λέει ο Υπουργός Δικαιοσύνης
Σοβαρά προβλήματα στο επίπεδο αποδοτικότητας της Ελληνικής Δικαιοσύνης διαπιστώνει η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τη χώρα να αντιμετωπίζει σαφή κίνδυνο δημιουργίας νέων συσσωρευμένων υποθέσεων. Η έκθεση, την οποία δημοσιοποιεί αυτούσια το to dikastiko.gr. καταγράφει χρόνιες παθογένειες, γνωστές στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ, αλλά αναγνωρίζει ότι την τελευταία περίοδο έχουν γίνει κάποια θετικά βήματα στην κατεύθυνση αντιμετώπισης των δυσλειτουργιών κυρίως μέσω της ψηφιοποίησης. Σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις που επιχειρεί η κυβέρνηση όπως και στην απλούστευση των διαδικασιών έκδοσης πιστοποιητικών, στέκεται και ο Υπουργός Δικαιοσύνης για να αξιολογήσει ως θετική την έκθεση.
Κ. Τσιάρας: Ψήφος εμπιστοσύνης για τις μεταρρυθμίσεις που υλοποιούμε
«Η Έκθεση της ΕΕ για το Κράτος Δικαίου στην Ελλάδα είναι ψήφος εμπιστοσύνης για τις μεταρρυθμίσεις που έχουμε ήδη υλοποιήσει και για όσες δρομολογούμε για το επόμενο διάστημα» υποστήριξε ο Υπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Τσιάρας κατά την τοποθέτηση στην Ολομέλεια της Βουλής.
Επιπρόσθετα, όπως ανέφερε ο Υπουργός Δικαιοσύνης «στην Έκθεση της ΕΕ για το Κράτος Δικαίου στην Ελλάδα γίνεται ειδική μνεία για το θετικό αποτύπωμα των μεγάλων μεταρρυθμίσεων που υλοποιήθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια, όπως η σύσταση των Ειδικών Τμημάτων με τον Ν. 4700/2020, η ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης, η ίδρυση Γραφείου Συλλογής Στατιστικών για τη Δικαιοσύνη, ο νέος Κώδικας Δικαστικών Υπαλλήλων, καθώς και για την αποτελεσματικότητα της δικαιοσύνης, ακόμα και μέσα στη δίνη της πανδημίας». Όλη η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελληνική Δικαιοσύνη
Οι καθυστερήσεις
Οι καθυστερήσεις είναι ένα ζήτημα που τίθεται μετ΄ επιτάσεως στην έκθεση που καταγράφει ορατούς κινδύνους δημιουργίας ενός νέου στοκ αδίκαστων υποθέσεων.
Στο κεφάλαιο “αποδοτικότητα” (το οποίο αφορά το χρόνιο πρόβλημα της Δικαιοσύνης) διαπιστώνονται καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης στη χώρα μας, με την Ευρωπαϊκή Έκθεση να επισημαίνει ότι «το σύστημα απονομής δικαιοσύνης της Ελλάδας εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις όσον αφορά τη συνολική του αποδοτικότητα» γεγονός που δείχνει ότι «η Ελλάδα αντιμετωπίζει σαφή κίνδυνο δημιουργίας νέων συσσωρευμένων υποθέσεων». Όλη η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελληνική Δικαιοσύνη
Με εκτενή αναφορά σε στατιστικά στοιχεία της διετίας 2017 και 2018 σχετικά με το χρόνο εκδίκασης υποθέσεων, η έκθεση αναφέρει:
«Οι στατιστικές για τη δικαιοσύνη δείχνουν ότι, ιδίως, το σύστημα των πολιτικών δικαστηρίων εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις όσον αφορά την αποδοτικότητά του, καθώς ο χρόνος που απαιτείται για την εκδίκαση των αστικών και των εμπορικών υποθέσεων αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας σε πρώτο βαθμό αυξήθηκε εκ νέου (559 ημέρες το 2018 σε σύγκριση με 479 ημέρες το 2017).
Η παραγωγικότητα
Επιπλέον, η παραγωγικότητα των πρωτοβάθμιων δικαστηρίων μειώνεται όσον αφορά το ποσοστό διεκπεραίωσης των αστικών και εμπορικών υποθέσεων αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας (86,3 % το 2018 σε σύγκριση με 96,0 % το 2017), γεγονός που σημαίνει ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει σαφή κίνδυνο δημιουργίας νέων συσσωρευμένων υποθέσεων. Όλη η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελληνική Δικαιοσύνη
Ποινικά και Διοικητικά
Τα ενδιαφερόμενα μέρη ανέφεραν ότι η ποινική δικαιοσύνη αντιμετωπίζει επίσης παρόμοια προβλήματα και εκτεταμένες καθυστερήσεις στην διεκπεραίωση των υποθέσεων.
Ο κλάδος των διοικητικών δικαστηρίων εξακολουθεί να βελτιώνει τις επιδόσεις του, διατηρώντας υψηλό ποσοστό επίλυσης (163,5 % το 2018), μειώνοντας τον χρόνο που απαιτείται για την επίλυση των διοικητικών διαφορών σε πρώτο βαθμό και περιορίζοντας τις υφιστάμενες συσσωρευμένες υποθέσεις με την επίλυση υψηλότερου αριθμού υποθέσεων σε σχέση με τον αριθμό των εισερχόμενων υποθέσεων.
Ωστόσο, τόσο ο χρόνος που απαιτείται για την επίλυση των διοικητικών υποθέσεων σε πρώτο βαθμό (601 ημέρες το 2018) όσο και ο αριθμός των εκκρεμών υποθέσεων παραμένουν συγκριτικά υψηλοί». Όλη η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελληνική Δικαιοσύνη
Κόντρα στη Βουλή
«Κρείττον του λαλείν το σιγάν» είπε ο Υπουργός Δικαιοσύνης απαντώντας στις αιτιάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για έκθεση – κόλαφο της ΕΕ, καθώς όπως υποστήριξε «οι καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης που καταγράφει η Έκθεση αφορούν στην περίοδο της προηγούμενης κυβέρνησης. Μόνο κατά το τελευταίο έτος διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ οι καθυστερήσεις ανήλθαν στις 637 ημέρες έναντι 559 ημέρες το 2018. Η στασιμότητα που καταγράφεται στην αποτελεσματικότητα των δικαστηρίων πρώτου βαθμού είναι μομφή για τα έργα και τις ημέρες του ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο από το 2017 ως το 2019».
Η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης
Η έκθεση καταγράφει και ζητήματα για την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και τον τρόπο επιλογής των ηγεσιών των Ανωτάτων Δικαστηρίων: «…Το επίπεδο της εκλαμβανόμενης ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης είναι μέτριο» αναφέρει και προσθέτει: «Το 53 % του ευρέος κοινού θεωρεί ότι η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης είναι αρκετά καλή και πολύ καλή, ποσοστό που τα τελευταία χρόνια βαίνει μειούμενο».
Παράλληλα περιγράφει με μελανά χρώματα τον τρόπο επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης γράφοντας πως «έχει ασκήσει κριτική η ομάδα χωρών κατά της διαφθοράς (GRECO) του Συμβουλίου της Ευρώπης, αλλά μέχρι σήμερα η Ελλάδα δεν έχει τροποποιήσει το σχετικό πλαίσιο, καθώς ο τρόπος διορισμού στις εν λόγω θέσεις δικαστικών λειτουργών προβλέπεται στο Σύνταγμα, τυχόν αλλαγή του θα απαιτούσε συνταγματική αναθεώρηση». Όλη η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελληνική Δικαιοσύνη
Όπως περιγράφει το Υπουργείο Δικαιοσύνης σύμφωνα με την Έκθεση που δημοσιοποιήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή «το επίπεδο της αντίληψης για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης έχει αυξηθεί πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Το 55% των πολιτών εκλαμβάνουν το επίπεδο της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης ως καλό ή πολύ καλό, ποσοστό που αυξήθηκε σε σχέση με το προηγούμενο έτος (53%). Παράλληλα, η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων αυξήθηκε στο 61% έναντι 53% την προηγούμενη χρονιά, γεγονός που αποτυπώνει τη συμβολή της δικαιοσύνης τα τελευταία χρόνια στη βελτίωση του οικονομικού και επενδυτικού κλίματος».
Η διαφθορά
Στη Βουλή η πολιτική αντιπαράθεση αφορούσε και τις αναφορές για την αντιμετώπιση της διαφθοράς : «Στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάνε για σκοινί» υπογράμμισε ο Υπουργός Δικαιοσύνης εξηγώντας πως «για τον λόγο αυτό στην ανακοίνωση του ο Τομεάρχης Δικαιοσύνης του ΣΥΡΙΖΑ παρέλειψε να μιλήσει για το κεφάλαιο που αναφέρεται στη διαφθορά, καθώς τα μόνα γκρίζα σημεία της Έκθεσης για τη Δικαιοσύνη είναι ο νέος Ποινικός Κώδικας του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ο υποβιβασμός της ενεργητικής δωροδοκίας σε πλημμέλημα από την προηγούμενη κυβέρνηση, που συνεχίζει να εκθέτει τη χώρα μας». Όλη η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελληνική Δικαιοσύνη
Αντίθετα, «στο ίδιο κεφάλαιο αναφέρεται πως η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας επανέφερε τον κακουργηματικό χαρακτήρα του αδικήματος που εσείς υποβαθμίσατε» ανέφερε ο Κώστας Τσιάρας επισημαίνοντας πως η Ελλάδα βελτίωσε, σύμφωνα με την Έκθεση, τη θέση της στον δείκτη της Διεθνούς Διαφάνειας για τη Διαφθορά, τα τελευταία δύο χρόνια και κατατάσσεται πλέον στην 16η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πηγή: dikastiko.gr
